Co nowego w prawie 2023 cz.1

Kończąc ośmioletnie – dwu-kadencyjne rządy, PIS – zgodnie z założeniami Ministerstwa Sprawiedliwości, autora nowelizacji prawa – przy poparciu większości sejmowej i senackiej w głosowaniu „za” i pośpiesznie skwapliwym podpisaniem aktu przez dr prawa A. Dudę, wprowadził rewolucyjne zmiany w prawie karnym i szeregu innych ustaw. I tak, ustawą z dnia 7 lipca 2022 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw, odtrąbiono w Dzienniku Ustaw z dnia 13 grudnia 2022 r., poz.2600 zmiany następujących aktów prawnych, które, oprócz zmian w prawie drogowym, miały obowiązywać już od 1 października 2023 roku:

  1. ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego,
  2. ustawa z dnia 17 czerwca1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji,
  3. ustawa z dnia 20 maja 1971 r. – Kodeks wykroczeń,
  4. ustawa z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych,
  5. ustawa z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji,
  6. ustawa z dnia 12 października 1990 r. o Straży Granicznej,
  7. ustawa z dnia 21 czerwca 1996 r. o szczególnych formach sprawowania nadzoru przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych,
  8. ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego,
  9. ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny wykonawczy,
  10. ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Przepisy wprowadzające Kodeks karny,
  11. ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym,
  12. ustawa z dnia 10 września 1999 r. – Kodeks karny skarbowy,
  13. ustawa z dnia 24 sierpnia 2001 r. o Żandarmerii Wojskowej i wojskowych organach porządkowych,
  14. ustawa z dnia 28 października 2002 r. o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary,
  15. ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii,
  16. ustawę z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw,
  17. ustawa z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym,
  18. ustawa z dnia 8 grudnia 2017 r. o Służbie Ochrony Państwa,
  19. ustawa z dnia 8 grudnia 2017 r. o Sądzie Najwyższym

oraz

  • ustawa z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa.

Posypała się ostra krytyka gremiów prawniczych na drastyczność zmian w prawie karnym, cofających jego stan do minionej epoki lat 60. XX w Polsce. Krytyka jest bez wątpienia słuszna, gdyż nie surowość kary, a jej nieuchronność odstrasza. W praktyce zmiany nie zwiększą naszego bezpieczeństwa, co najwyżej powiększą poziom strachu ogółu społeczeństwa, a nie u tych którzy notorycznie popełniają przestępstwa.

I wydawałoby się, że jak zwykle echo krytyki ucichnie w potulnym prawniczym środowisku, a narzekanie skończy się na „Oj tam, oj tam, nic się nie stało”.

Nie precyzujemy tutaj drakońskich zmian w prawie karnym na próżno, gdyż w świetle merytorycznej riposty ze strony odważnego karnisty, Mikołaja Małeckiego, uchwalony akt prawny jest niekonstytucyjny – i jako taki – nie może funkcjonować w obrocie prawnym (źródło do opublikowanego, acz wadliwego aktu prawnego podajemy poniżej).

Mamy zatem wyjątkową okazję by przedstawić czytelnikom naszych mediów wyjątkowego prawnika karnistę, Mikołaja Małeckiego – doktora habilitowanego nauk prawnych, wykładowcę w Katedrze Prawa Karnego Uniwersytetu Jagiellońskiego, autora kilkuset opracowań poświęconych prawu karnemu, stypendysty Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego, prezesa Krakowskiego Instytutu Prawa Karnego Fundacja, jednego z najbardziej wpływowych prawników w Polsce w rankingach Dziennika Gazety Prawnej, twórcy portalu i bloga DogmatyKarnisty.pl., wielce zasłużonego popularyzatora wiedzy o prawie w Polsce i za granicą, a także publicznego komentatora bieżących zagadnień prawnych, przeciwnika dewaluacji prawa.

Kompleksową dyskredytację omawianego gniota prawnego zawarł w nowej książce pt. „Niezmieniony Kodeks karny, z podtytułem: Niekonstytucyjność vacatio legis nowelizacji Kodeksu karnego z 7 lipca 2022 r. i jej konsekwencje prawne”. Autor pozycji (aktualnie dostępnej w formie e’booka, niebawem zostanie wydana wersja drukowana) podjął temat: „Czy nowelizacja prawa karnego z 7 lipca 2022 na pewno weszła w życie? Czy bezprawnie ustanowione przepisy uzyskują moc obowiązującą?”

Wielka nowelizacja prawa karnego z 7 lipca 2022, przedstawiana przez Ministerstwo Sprawiedliwości jako przełom w walce z przestępczością, miała zacząć obowiązywać 1 października 2023. Jednak uchwalenie przepisu określającego dzień jej wejścia w życie odbyło się w procedurze rażąco sprzecznej z Konstytucją.

Autor podkreśla znaczenie instytucji vacatio legis w prawie karnym, analizuje przepisy o wejściu w życie nowelizacji, w szczególności nieregulaminowym działaniom Sejmu, wskazuje dowody sprzeczności procesu legislacyjnego z Konstytucją, rozważa konsekwencje prawne wad proceduralnych, skutkujących uchwaleniem niekonstytucyjnej vacatio legis. Przedkłada dowody, że nowelizacja nie doszła do skutku, a obowiązujący Kodeks karny nie uległ żadnym zmianom, bowiem – jak pisze na blogu – „Mamy do czynienia z sytuacją bez precedensu. Ustawa z 7 lipca 2022 – “wielka reforma” prawa karnego, jak określało ją Ministerstwo Sprawiedliwości – została pozbawiona przepisu określającego prawidłowo dzień jej wejścia w życia. Ten, który znalazł się w ustawie w styczniu 2023, został uchwalony w bezprawnej procedurze. Niekonstytucyjne działania Sejmu nie mogą działać na szkodę obywatela. Zatem trzeba uznać, że nowelizacja nie zaczęła obowiązywać”.

Na szczęście rozsądek i odwaga wybitnej jednostki wzięła górę nad patologicznym naginaniem prawa na szkodę społeczeństwa.

W następnej części tego bloku tematycznego omówimy zmiany w prawie spadkowym, zmiany zasad obrotu ziemią, system kaucyjny – nowelizację ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi, unijne dyrektywy: wywłaszczeniową i o komunikacji elektronicznej, a także inne zagadnienia związane z licznymi niebezpieczeństwami wynikającymi z dewaluacji polskiego prawa.

Źródła:

Ustawa D.U.2022.2600

Autor: abo

@obserwujący