Tuż przed końcem 2024 roku, wydawnictwo Biały Kruk (bialykruk.pl) doniosło, cytujemy:
„Największa strona świata poświęcona książkom, zorganizowała plebiscyt na najlepsze polskie książki. Głosowało setki tysięcy użytkowników. I co się okazało? Zabrakło miejsca dla Olgi Tokarczuk, za to są książki, które z kanonu lektur szkolnych usuwa tzw. ministra Nowacka. A pierwsze miejsce też zajęła lektura szkolna”.
Sprawdźmy „who is who” – czym jest strona internetowa, na którą powołuje się Biały Kruk. Otóż, blog – internetowa strona „Goodreads” (goodreads.com), działa od stycznia 2007 r. pod wiodącym hasłem „Właściwa książka we właściwych rękach, we właściwym czasie, może zmienić świat”. Jest największym na świecie portalem dla czytelników i rekomendacji książek. Misją redakcji „Goodreads” jest pomoc czytelnikom w odkrywaniu książek i czerpaniu korzyści z ich czytania. Medium czytelnicze Goodreads zostało wykupione w 2011 roku przez Amazon i od tego czasu organizuje roczne plebiscyty na najbardziej poczytne i polecane książki. W plebiscycie czytelniczym medium społecznościowego Goodreads 2024 oddano 6.261.936 głosów, a wśród nich padło setki tysięcy głosów na polskie książki, co daje podstawę do stwierdzenia, że wybór dokonany przez czytelników – internautów jest najwyższym probierzem ich wartości.
Wśród najlepszych książek roku 2024 znalazło się sporo polskich książek, których obecność na „Listopii Best Polish Books” zaskoczy „ministrę” Nowacką i obnaży jej niedojrzałość do pełnionej funkcji w resorcie edukacji.
Oto najwyżej ocenione polskie książki w 2024 roku przez Goodreads.com, wg najwyżej uplasowanej pozycji:
1. „Lalka” Bolesława Prusa – napisana w 1890 roku, jest jednym z najważniejszych dzieł epoki polskiego pozytywizmu i literatury polskiej w ogóle. Maluje bezcenne obrazy z życia w porozbiorowej Polsce sięgające czasów wiosny ludów, stanowi studium obyczajowe przekroju społecznego XIX–wiecznej Warszawy, ukazuje obraz idealistów na tle społecznego rozkładu, jest przejawem realizmu krytycznego w odpowiedzi na ideały pozytywistyczne w polskiej literaturze.
2. „Ferdydurke” Witolda Gombrowicza – awangardowa, groteskowa powieść napisana w 1937 roku, uznana za jedno z najważniejszych dzieł polskiej literatury XX wieku. Powieść została przetłumaczona na wiele języków i zdobyła szerokie uznanie przed II wojną światową, mimo że dotyczy zagadnień polskiej tożsamości i wolności.
3. „Krew Elfów” Andrzeja Sapkowskiego – trzeci tom epickiej sagi o Wiedźminie wydany w 1994 roku. Autor czerpie z bogatych zasobów polskiego języka. W 2009 roku książka zdobyła „The David Gemmel Awards for Fantasy” – nagroda literacka za wybitną twórczość fantasy.
4. „Solaris” Stanisława Lema – najbardziej znana powieść Lema napisana w 1961 roku, przetłumaczona na 40 języków, zaliczana do klasyki fantastyki naukowej. Dzieło, mimo swojego „wieku” nie utraciło na aktualności, opisuje nieudane próby kontaktu z obcą cywilizacją; doczekało się trzech ekranizacji (1968, 1972 – ZSRR i 2002 – USA), dwóch słuchowisk radiowych: 1970 – Polskie Radio i 2007 – BBC; opera z 2024 reż. Waldemara Rażniaka; liczne audiobooki.
5. „Quo Vadis” Henryka Sienkiewicza z 1896 r.; autor został nagrodzony w 1905 roku literacką nagrodą Nobla za wybitne osiągnięcia pisarskie w literaturze epickiej, na którą składa się również „Qou Vadis”, najbardziej znana jego powieść na świecie. Fabuła osadzona jest w czasach rzymskich panowania cesarza Nerona. Opowiada o triumfie wiary w czasie rzymskich prześladowań pierwszych chrześcijan; wielka powieść o miłości Ligii i Winicjusza, pary pochodzącej z dwóch odrębnych światów: patrycjusza rzymskiego i zakładniczki z barbarzyńskiego plemienia Ligów, zarazem chrześcijanki. Utwór ma wyraźną wymowę ideową, głosi zwycięstwo idei moralnej nad fizyczną przemocą. Powieść była tłumaczona na wiele języków, doczekała się wielu ekranizacji i adaptacji muzycznych (oratoria, utwory muzyczne, opera, dramat muzyczny).
6. „Sklepy cynamonowe” Brunona Schulza – autor żydowskiego pochodzenia piszący po polsku; z melancholią ukazuje symbole i surrealizm życia małego miasteczka. Dość zaskakująco wysoka pozycja dla lektury w rzeczywistości niezwykle trudnej w odbiorze.
7. „Kamienie na szaniec” Aleksandra Kamińskiego – historia Rudego, Zośki i Alka z II wojny światowej, ich walka, odwaga i poświęcenie ukochanej ojczyźnie, gotowość oddania za nią życia.
8. „Chrzest ognia” Andrzeja Sapkowskiego – trzeci tom sagi o Wiedźminie.
9. „Czas pogardy” Andrzeja Sapkowskiego – drugi tom sagi o Wiedźminie; autor zdobył popularność w Polsce i na świecie w związku z napisaniem 5-tomowej sagi o Wiedźminie, jej filmowej wersji oraz gry komputerowej. Treść sagi inspirowana jest polską historią i miejscami wydarzeń historycznych.
10. „Tango” Sławomira Mrożka – dramat napisany w 1964 r., w formie absurdalnej i groteskowej powieści, ukazującej kryzys wartości i konflikt pokoleń. Bohater, Artur, stara się przywrócić tradycyjne zasady w rodzinie, która uosabia chaos i anarchię. Mrożek analizuje współczesne jemu społeczeństwo, dotykając polskie i uniwersalne problemy związane z wolnością, władzą i odpowiedzialnością.
Jeśli ktoś z Czytelników czeka, że za chwilę na pewno pojawi się na którymś z kolejnych miejsc polityczna noblistka, Olga Tokarczuk, to się srogo rozczaruje, ponieważ na kolejnych pozycjach uplasowały się:
11. „Inny świat” Gustawa Herlinga-Grudzińskiego,
12. „Wesele” Stanisława Wyspiańskiego,
13. „Pan Tadeusz” Adama Mickiewicza,
(…)
19. „Chłopi” Władysława Rejmonta, też noblisty,
(…)
22. „Trylogia” Henryka Sienkiewicza,
a więc książki wyrzucone z listy lektur szkolnych przez „ministrę” Barbarę Nowacką, jako pozycje zbędne wykształconemu Polakowi, wg jej pojmowania świata, podczas gdy świat ceni je wysoko, ponieważ wnoszą do literatury światowej uniwersalne wartości, takie jak miłość, przyjaźń, dobroć, odwaga, męstwo, bohaterstwo, umiłowanie ojczyzny, dążenie do wolności, wiara, relacje człowieka z Bogiem i inne wyższe wartości. Wymienione dzieła pisane są językiem komunikatywnym, zrozumiałym, nawet w tłumaczeniach na obce języki, w zderzeniu z odmiennymi kulturami, np. chińską.
Jednym słowem, nie ma tu miejsca dla Olgi Tokarczuk, a ministrę należałoby odesłać z powrotem do ławy szkolnej, jak wagarowicza, by odrobiła nieobecność na lekcjach polskiego i historii.
Autor: abo
